فناوری خوب است یا بد؟
مهم ترین تغییر در جهان ما ورود سریع انواع فناوریها به زندگی روزمره انسانها میباشد. این مسئله باعث شده است که همه ما حتی برای انجام کارهای بسیار ساده و عادی روزانه خود نیز دست به دامان این فناوریها شدهایم. به تدریج زمانی فرا خواهد رسید که هر گونه ارتباط بین انسانها تنها از طریق رسانهها و ابزارهایی چون رایانه و اینترنت ممکن میشود. میتوان ادعا کرد در آینده اختراعاتی که برای راحتی و آسایش ما به وجود آمدهاند باعث دور شدن انسانها از یکدیگر خواهند شد. شمار کاربران اینترنتی روزبهروز در حال افزایش میباشد. استفاده مداوم و طولانیمدت از رایانه و اینترنت باعث بروز مشکلات روحی و روانی و جسمی بسیاری در میان کاربران شده است. گوشهنشینی و دوری از اجتماع و بیتوجهی به سلامت جسمی و به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل چاقی مفرط و بیماریهای قلبی به دلیل نداشتن تحرک لازم و همچنین اختلال در سیستم بینایی و عصبی از حادترین مضرات استفاده نادرست و بیش از حد از این فناوریها میباشد. بونی ناردی، انسانشناس و محقق شرکت اپل، پایهگذار دهکدههای الکترونیکی در جهان میباشد. این انسانشناس تحقیقات وسیع و گستردهای را روی مردمان جهان انجام داده است. زمینه کاری ناردی، او را به سمت اکتشاف جنگلهای دیجیتالی و محلههای الکترونیکی سوق داده است. او تلاش کرده که تغییرات و تحولات تمدنها و فرهنگهایی را که در طول دهههای اخیر گسترش یافته و شکل گرفتهاند را تحلیل و بررسی نماید. سایت www.firstmonday.com مصاحبهای را با او انجام داده است که در ادامه آن را میخوانیم.
- چرا باید طرز فکر و رفتار کاربران رایانه برای انسانشناسی مثل شما جالب باشد؟
رشته رایانه و مسائل مربوط به آن در جهان امروز ما به طور جدی مورد توجه میباشد. افراد جامعه به راحتی میتوانند با تغییر رفتار اجتماعی خود کل جامعه را دچار تحول و دگرگونی کنند. بیشتر تحقیقات در مورد رایانه توسط دانشمندان علوم رایانه و روانشناسان صورت گرفته است. به نظر من آنها همیشه به بررسی بهترین و بدترین حالت پرداختهاند و حد متوسط را در نظر نگرفتهاند. حالا من دوست دارم که این حقیقت را در مورد همه حالات ممکن بررسی کنم.
- امروزه بسیاری از اشتباهات و خطاها را به راحتی به رایانه و مشکلات الکترونیکی و دیجیتالی نسبت میدهند. به نظر شما آیا خود رایانه به عنوان یک عامل اصلی در ارتکاب به اشتباه و خطا میتواند معرفی شود؟
به نظر من رایانه بزرگترین و با ارزشترین ساخته انسان است اما این وسیله تنها برای سهولت و سرعت بخشیدن به کارها و انجام حجم گستردهای از کارها در مدت زمان اندک به وجود آمده است. رایانه به تنهایی قادر به انجام کاری نیست بلکه این خود انسانها هستند که راهنما و راهبر آن هستند؛ این ما هستیم که میگوییم که چه کاری را باید انجام دهد. همه اشتباهات و یا خطاهایی که صورت میگیرد تنها به دلیل بیدقتی و بیتوجهی خود انسانها و یا نرمافزارهایی است که برنامهنویسان مینویسند.
- در مطالعات و تحقیقاتی که انجام دادهاید چه تفاوتی بین کسانی که به جرائم رایانهای میپردازند و بقیه مجرمان مشاهده کردید؟
به نظر من استفاده نادرست از فناوری و انجام کارهای خلاف در این زمینه شایسته انسانهای تحصیل کرده نمیباشد. سرقت از یک بانک قابل مقایسه با سرقت اطلاعات مهم و بسیار محرمانه از مراکز مهم در کشورها نیست. جالب است که این مشکل هم وجود دارد که اغلب اوقات خلافکاران رایانهای بسیار حرفهای هستند و ردپایی از خود به جا نمیگذارند و تعقیب و دستگیری آنها مشکلتر از دیگر خلافکاران میباشد. همچنین هنگام مجازات این افراد، مسلما با آنها همانند تبهکاران و جنایتکاران سابقهدار نیز برخورد نخواهد شد.
- به نظر شما مردم چه عکسالعملی را در مقابل یک فناوری جدید از خود نشان میدهند؟
دستیابی به فناوریهای بسیار پیشرفته، همواره رویای شیرین انسان بوده است. ذات انسان از گذشتههای بسیار دورخواستار نوآوری و تجدد بوده و میباشد. این باعث میشود تا در هر زمان به فکر ایجاد رویاها و اندیشههایی که در سر دارد، باشد. زمانی که قرار است تا ابزاری نو به مردم عرضه شود همه افراد تلاش خود را برای بدست آوردن آن انجام میدهند.
- آیا شما تفاوت محسوسی بین طرز استفاده افراد جوان از رایانه و طرز استفاده خودتان از این وسیله میبینید؟
فرزندان ما به این میاندیشند که رایانه وسیلهای است که به آسانی تحت کنترل آنها قرار میگیرد اما من هنوز هم از قدرتی که رایانه دارد در وحشت هستم و اطمینان دارم که این وسیله به راحتی میتواند کنترل انسانها را در اختیار خود بگیرد. همانطور که اکنون افراد بسیاری را میبینیم که به خاطر کار زیاد با این وسیله و جذابیتهایی که در آن وجود دارد، بسیاری از عادتهای زندگی خود را تغییر دادهاند تا وقت بیشتری را برای استفاده از آن به دست آورند.
منبع:روزنامه بایت
ویرایش و گردآوری:انزل وب